Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Κύκλος Προβολών: Μother Russia



Μετά το κενό των διακοπών το ΚουΤου επιστρέφει στους θεματικούς κύκλους προβολών. Στρεφόμαστε βόρεια και συγκεκριμένα στον ρωσικό κινηματογράφο, έχοντας επιλέξει 4 πλέον κλασικές και σημαντικές ταινίες, όπου κάθε μια αντιπροσωπεύει μια εποχή από την μεταπολεμική περίοδο μέχρι και σήμερα. Μπορεί ο τίτλος που δώσαμε στον κύκλο να προδιαθέτει κωμικά για το περιεχόμενο των ταινίων, αλλά εμείς υποσχόμαστε τα καλύτερα για την ποιότητα και την αισθητική τους. Είδαμε ήδη τις δυο πρώτες ταινίες, το Λεβιάθαν σε σκηνοθεσία του Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ και το Στάλκερ του Αντρέι Ταρκόφσκι. Η πρώτη θεωρείται απο τις σημαντικότερες ταινίες της δεκαετίας τόσο στη Ρωσία αλλά και στην Ευρώπη, αφού κέρδισε τις εντυπώσεις κοινού και κριτικών για την τεχνική της αρτιότητα αλλά πιο σημαντικά γιατί αποτελεί μια σκληρή και τολμηρή άποψη για την σύχρονη ρωσική πραγματικότητα. Για το Στάλκερ πάλι ό,τι και να πούμε θα ναι λίγο, χιλιοσυζητημένη και με φανατικούς θαυμαστές, είναι από τις κορυφαίες στιγμές της 7ης τέχνης σε όλο τον κόσμο.

Μερικά λόγια για τις ταινίες...

- Leviathan (2014) του Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ


   Σε μια παραθαλάσσια πόλη του ρωσικού Βορρά, o Κόλια ζει με την γυναίκα του και τον γιο τους, εργαζόμενος ως μηχανικός αυτοκινήτων. Ο διεφθαρμένος δήμαρχος της περιοχής επιθυμεί να αποκτήσει την γη που βρίσκεται το σπίτι του Κόλια και θα επιχειρήσει να το καταφέρει με κάθε τρόπο. Προσπαθώντας να αντισταθεί στην απαλλοτρίωση της περιούσιας του, ο Κόλια θα ζητήσει την βοήθεια ενός φίλου του από τον στρατό, δικηγόρου που ζει στη Μόσχα, ο οποίος θα έρθει στην πόλη και θα μείνει στο σπίτι του αλλάζοντας τις ισορροπίες στην οικογένεια. Μαζί του θα γνωρίσουμε κι εμείς την ζωή σε αυτόν τον τόπο που δείχνει ένα μικρότερης κλίμακας πορτρέτο της σύγχρονης Ρωσίας. Ο παντοδύναμος δήμαρχος ως σύγχρονος γκάνγκστερ, η υποκρισία της εκκλησίας, η παραίτηση των απλών ανθρώπων, η αδιέξοδη ύπαρξή τους, η νάρκωση τους με το ασταμάτητο ποτό.
   Η βιβλική ιστορία του Ιώβ μεταφέρεται σαν μια απαισιόδοξη υπαρξιακή παραβολή σε μια σύγχρονη πραγματικότητα χρεοκοπημένη από ιδεολογίες, θεσμούς και αξίες. Με το Λεβιάθαν να μην είναι άλλος από το κράτος, την εξουσία του οποίου ο άνθρωπος νιώθει ως εχθρό της ατομικής ελευθερίας του. Κι όμως το φιλμ του Σβιάγκιντσεφ στο πρώτο του μέρος είναι απρόσμενα αστείο, μια κυνική σάτιρα της κατάμαυρης αυτής πραγματικότητας που σε κάνει να γελάς ακόμη κι αν αφήνει μια πικρή γεύση στο στόμα. Ομως καθώς η ώρα περνά, η πραγματικότητα δείχνει τα ματωμένα δόντια της και οι ήρωες στριμώχνονται όλο και πιο άβολα σε μια γωνία από την οποία δεν μπορούν να ξεφύγουν.
   Η μεγαλειώδης φωτογραφία παραπέμπει σε ρωσικά αριστουργήματα, ταρκοφσκική αισθητική, η οπερατικά δραματική μουσική του Φίλιπ Γκλας και η επιβλητική ρώσικη γη με τους απαράβατους νόμους της συνθέτουν το σκηνικό ενός ταξιδιού στην κοιλιά του κήτους. Η ψυχή των ανθρώπων της Ρωσίας και η καρδιά του κτήνους που είναι το κράτος και τα κέντρα εξουσίας ανοίγεται διάπλατα μπροστά μας προσφέροντας μια σπουδαία κινηματογραφική εμπειρία γεμάτη αλήθεια και μεγαλείο, μια ταινία που επιβεβαιώνει τη θέση του Σβιάγκιντσεφ ανάμεσα στους μεγαλύτερους σκηνοθέτες των ημερών μας.


- Στάλκερ (1979) του Αντρέι Ταρκόφσκι


 



   Στην ταινία επιστημονικής φαντασίας Stalker, βρισκόμαστε σε μια απροσδιόριστη χώρα, όπου η κυβέρνηση έχει απαγορεύσει την πρόσβαση σε μια μυστηριώδη περιοχή που αποκαλείται "Η Ζώνη". Τρεις άνδρες, ο καθένας για διαφορετικό λόγο, εισχωρούν στην Ζωνή αναζητώντας το Δωμάτιο, το οποίο θεωρείται πως μπορεί να πραγματοποιήσει κάθε επιθυμία. Ο "Στάλκερ" γνωρίζει τις ιδιαιτερότητες και τις παγίδες αυτού του κόσμου που συνεχώς αλλάζει και προσαρμόζεται στην παρουσία των ανθρώπων. Οδηγεί έτσι τους άλλους δυο, τον Επιστήμονα που θέλει να ερευνήσει την Ζώνη και τον Συγγραφέα που αναζητά έμπνευση για το έργο του.
   Βασισμένη στο βιβλίο "Πικνίκ δίπλα στον δρόμο", των αδερφών Στρουγκάτσκι, η ταινία αινιγματική περισσότερο απο συμβολική καλεί τον θεατή να δώσει την δική του λύση και ερμηνεία. Η αριστοτεχνική σκηνοθεσία του Αντρέι Ταρκόφσκι μας επιτρέπει να αντιληφθούμε στο μέγιστο βαθμό τόσο το μαγικό περιβάλλον όσο και τους χαρακτήρες που το βιώνουν ο καθένας διαφορετικά. Χωρίς γρήγορο μοντάζ και με μικρές προσεγμένες κινήσεις της κάμερας, τα μεγάλα πλάνα υπερθέτουν το φυσικό με το μεταφυσικό ως αχώριστο συνδιασμό που ορίζει την ύπαρξη. Η παρουσία του υγρού στοιχείου καθοριστική, όπως και σε άλλες ταινίες του Ταρκόφσκι. Το νερό ως κάθαρση, εξαγνίζει τους πρωταγωνιστές και πνίγει την ύλη και την ματαιοδοξία. Είναι μία μόνο από τις θρησκευτικές προεκτάσεις της ταινίας που πραγματεύονται την πίστη, την ελπίδα και τον πόνο.
   Ο μεγάλος ποιητής της 7ης τέχνης Ταρκόφσκι, δημιουργεί απο το μηδέν έναν κόσμο χωρίς εφέ και σκηνές δράσεις αλλά με περιπέτεια βασισμένη στην δύναμη της φύσης και στις επιλογές των ατόμων. Η συγκλονιστική φωτογραφία, τα τοπία που στοιχειώνουν την φαντασία, οι εναλλαγές των χρωμάτων, η προσεκτική χρήση ήχων και μουσικής συμπληρώνουν ιδανικά την σκηνοθεσία και τις ερμηνείες δίνοντας ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό αποτέλεσμα. Το μόνο που μένει είναι να αφεθούμε σε αυτή την μοναδική κινηματογραφική εμπειρία.


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΝΕΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Δεκαετία 70-Η απαρχή του ΝΕΚ Σαν απαρχή του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου (ΝΕΚ), τοποθετείται τυπικά (αν και με κάποια ασάφεια) το 1970, με την έκδοση της «Αναπάραστασης» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου και τη συμμετοχή της ταινίας στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Η βασική διαφοροποίηση του ΝΕΚ απο την μέχρι τότε παραγωγή στην Ελλάδα, είναι η δημιουργία ταινιών όχι για εμπορική κατανάλωση, αλλά με βασικό κριτήριο την καλλιτεχνική αξία, με φιλοσοφικούς/πολιτικούς προβληματισμούς, με χρήση νέων τεχνικών στη κινηματογράφηση, με θεματολογία αντλουμενή απο την ελληνική πραγματικότητα και την πρόσφατη ιστορία της χώρας. Το 1974, με την πτώση της δικτατορίας, η ρήξη ανάμεσα εμπορικού κινηματογράφου από τη μια και ανεξάρτητου από την άλλη σε όλα τα επίπεδα (ιδεολογικό, αισθητικό και συνθηκών παραγωγής) είναι οριστική. Η μεταπολίτευση φέρνει μια αναγέννηση όλων των δημιουργικών δυνάμεων του κινηματογράφου. Η μεγάλη παραγωγή της δεκαετίας του 60, δεν πρόκειται να επαναληφ

Κινηματογράφος & Προπαγάνδα

Ο κινηματογράφος, όπως και κάθε μορφή τέχνης, έχει χρησιμοποιηθεί ως μέσο προπαγάνδας ιδεών, προτύπων ζωής και πολιτικών καθεστώτων. Στον κινηματογράφο μάλιστα το φαινόμενο αυτό πήρε πολύ μεγάλες διαστάσεις αφού λόγω της μαζικής απήχησης που έχει ως μέσο (ιδιαίτερα πριν εμφανιστεί η τηλεόραση) και της δύναμης του συνδυασμού εικόνας-ήχου μπορεί να επηρεάσει την κοινή γνώμη και να την κατευθύνει. Προπαγάνδα (η) ους.[ Κινηματογράφος και ναζιστική προπαγάνδα Ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος μετέτρεψε τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο σε μία προπαγανδιστική μηχανή. Οι επιτάξεις των κτιριακών εγκαταστάσεων για στρατιωτικούς σκοπούς και η κατάταξη στις ένοπλες δυνάμεις μεγάλου μέρους του έμψυχου υλικού, επηρέασαν βαθιά τη λειτουργία της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Αυτή την περίοδο το ντοκιμαντέρ γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη καθώς οι ανάγκες της προπαγάνδας βρίσκουν σε αυτό ,το ιδανικό φερέφωνο . Η Εθνικοσοσιαλιστική πολιτιστική πολιτική δεν ήταν πουθενά πιο

Underground του Emir Kusturica

   'Ενα υπόγειο ιδιότυπο.Πρακτικά κατεβαίνουμε τα σκαλιά των καταφυγίων σε εμπόλεμη περίοδο. Συμβολικά αγγίζει το υπόγειο του υποσυνείδητου. Όπου συχνά κατεβαίνει ο Μάρκος. Παρτιζάνος στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο,πολιτικώς και διανοούμενος στη κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία αργότερα.Έμπορος όπλων ,με μια λέξη καιροσκόπος. Στη βόλτα του αυτή, στο κελάρι εκτός από τις τύψεις και ενοχές παρέα έχει και την γυναίκα του. Κατεβαίνουν στο κελάρι να συναντήσουν τον μαύρο (μπλανκι). Παρτιζάνος και αυτός, συμπολεμιστής του Μάρκου στον πόλεμο και πρώην εραστής της Ιζαμπέλας γυναίκας του Μάρκου. Ο μαύρος Μπλανκί έχει σκοτωθεί στον πόλεμο. Κεντρικός ήρωας  της ταινίας,σύμβολο επαναστάτη, άνθρωπος ασυμβίβαστος και καθαρός.  Θυμίζει στον Μάρκο και την Ιζαμπέλα την καθαρότητα εκείνων των χρόνων που πλέον έχει χαθεί στα αδιέξοδα της διαπλοκής και της εξουσίας. Οι νεκροί του πολέμου ζουν και αναβιώνουν όχι στα αγάλματα και στις ιστορικές, ηρωικές ταινίες μα στην ουσία στο υπόγειο στο κελάρι. Σε έναν